Klik op de kaart om door te gaan of kies voor:
Nebenbahnen
(achtergrond en geschiedenis)

Uitleg

Via het aanklikken van gebieden op de kaart van Duitsland (hierboven) 'zoomt' u als het ware dieper Duitsland in.

Let op: alleen een aantal lijnen in Beieren (Zuid-Duitsland) is gereed.
Klik hier voor dit overzicht.

Enschede - Glanerbrug 1975 - 2003

De bovenstaande foto zou de toets der kritiek bij fotodeskundigen niet doorstaan: te veel contrast, te weinig doortekening, een aanstormende trein waarvan het nummer niet te lezen is. Het uiterste is uit de goedkope, Oost-Duitse camera, een Beirette, geperst: met een 60ste van een seconde genomen en met de grootste lensopening (diafragma) van 2.8. Nog een geluk eigenlijk dat de foto überhaupt gelukt is. Het regent, is rond half vijf 's middags en de duisternis zou over enkele minuten invallen.
Tegenover de slechte fotografische kwaliteit staat dat de plaat buitengewoon zeldzaam is. Links een zogeheten locomotor die net terugkomt van de opbraakwerkzaamheden van de goederentramlijn Glanerbrug - Losser en rechts de trein van Münster naar Enschede op het punt waar de tramlijn op de spoorlijn Gronau - Enschede aantakt. Zie hiervoor ook de andere pagina op deze website. Op de foto locomotor 297, komend uit de richting Losser, en de DB-515.593+815.721 naar Enschede te Glanerbrug-Aansluiting op 22 januari 1975. Foto: Oege Kleijne.

Ruim een kwart eeuw later. Aan de breedte van het talud is nog te zien dat daar ooit 'iets' gelopen moet hebben. De spoorlijn Enschede - Glanerbrug - Gronau is heropend, na ruim twintig jaar van Doornroosjesslaap. DB-treinstellen (type Talent) 643.074 en 643.075 op 15 november 2001, de dag na de officiële heropening van de lijn Enschede - Gronau. De oude Beirette is al lang vervangen door een betere camera, maar de moderne Canon Eos kan toch niet verhullen, dat ook nu het weer 'niet overhoudt'. Foto: Oege Kleijne.

Enschede 1981 - 2004

De 26ste september 1981 is een trieste dag voor spoorwegminnend Nederland en Duitsland. Op de ooit zo belangrijke spoorlijn Enschede - Gronau rijdt de laatste trein, een gevolg van de weinig ambitieuze vervoersstrategie van de Duitse en Nederlandse spoorwegen voor de secundaire grenstrajecten. Voor de weinige treinen die er over de grensovergang reden, moest een extra duur treinkaartje worden aangeschaft, want het zogeheten grenstarief werd direct noch indirect gesubsidieerd. Het aantal reizigers nam dan ook gestaag af, het aantal treinen volgde die trend tot op een gegeven moment nog een slechts "Alibizugpaar", nog één heen- en weerrit per dag, resteerde. Wie heen reisde, kon dus niet meer terug over dezelfde route. Zo'n Alibizugpaar was een typisch Duits fenomeen. Wanneer er (nog) geen draagvlak bestond voor de sluiting van een spoorlijn lieten de Duitse spoorwegen nog slechts één treinpaar rijden, zodat uiteindelijk de vervoerscijfers de lokale en regionale autoriteiten wel moesten overtuigen dat een railverbinding niet meer te handhaven was. De bovenstaande foto toont DB-624.672-2 (voorste motorwagen) die klaar staat voor vertrek. Het is een treinstel van het type 624/634 dat in de jaren zestig is gebouwd en dat bedoeld was voor de aanvullende sneltreindiensten op niet-geëlektrificeerde lijnen in Duitsland. In de jaren zeventig waren al zoveel spoorlijnen 'onder de draad gebracht', dat zij genoegen moesten nemen met kruimelwerk: stoptreinen op hoofd- en nog minder hoogwaardige diensten op nevenlijnen. Vooral in het gebied rond Gronau - Münster waren ze, gezien hun comfort, graag geziene gasten en waren alom present. Gedurende vele tientallen jaren. Foto: Oege Kleijne.

Ruim 23 jaar later - aan alles komt een eind - rijdt de 624/634 voor het laatst op de lijn Dortmund - Gronau - Enschede. De lijn is sinds 14 november 2001 weer heropend (en blijkt de verwachtingen ruimschoots te overtreffen), er prijkt een nieuw perron in Enschede en Duitse spoorwegliefhebbers van het spoorwegmuseum in Metelen Land hebben het afscheid luister bijgezet door het maken van de borden en het verschijnen in oude Duitse uniformen. De dag daarna zouden moderne treinstellen van de particuliere Prignitzer Eisenbahn GmbH de dienst overnemen. Enschede, 11 december 2004. Treinstel: 624.606-0 - middenwagen - 624.634-2 (achterste motorwagen) staat klaar voor vertrek voor de laatste doorgaande trein met dit materieel naar Dortmund. Foto: Oege Kleijne. Terug naar het overzicht, klik hier.