Of kies uit de volgende kaarten:
Meer informatie op deze website over de tramlijnen Denekamp - Oldenzaal - Losser - Glane - Gronau en over Glanerbrug - Losser: -Het Twentse tingeltrammetje (1) -Het Twentse tingeltrammetje (2) -Het Twentse tingeltrammetje (3) -Belevenissen
rond het laatste restje van een opbraak Externe websites Een website over restanten van spoor- en tramlijnen in Nederland met onder andere een uitgebreide bijdrage over de reactivering van Enschede - Glanerbrug - Gronau. Op het spoor van restanten van de lokaalspoorlijn Enschede Noord - Oldenzaal E.O. Meer weten over de historie van Losser? De Stichting Historische Kring Losser heeft een informatieve website samengesteld. Met (onder meer) een overzicht van de publicaties van deze actieve stichting. Klik hier. |
|||||||
Geschiedenis in vogelvlucht Lengte: Opening (feestelijk): Eerste Wereldoorlog: Staking goederendienst: Losser (aansluiting Van Heek) - Glane: Verbindingsbaan (nabij Oldenzaal) Eigendom: Lengte: Opening: |
|||||||
Denekamp - Oldenzaal - Losser - Glane - Gronau Het Twentse tingeltrammetje (1) De snel opkomende Twentse en Westfaalse textielindustrie zat aan het einde van de negentiende eeuw dringend verlegen om goede railverbindingen. De stoommachines waarmee de andere machines werden aangedreven, moesten worden gevoed met kolen, de textielproducten moesten naar de klant en de arbeiders kwamen van steeds verder. Door Oege Kleijne Toen in de tweede helft van de negentiende eeuw de wet het mogelijk maakte
goedkopere raillijnen aan te leggen, ontstonden overal in Nederland plannen
voor lokaalspoor- en tramwegen. Zo ook in Twente en de Achterhoek, waar textielfabrikanten
de mogelijkheden verkenden zelf financieel deel te nemen in de aanleg van
goedkopere railverbindingen. Al snel concretiseerden de plannen zich en ontstond
een fijnmazig net van hoofdzakelijk lokaalspoorwegen, bedoeld om enerzijds
fabrieken van de nodige grondstoffen, zoals kolen, te voorzien en anderzijds
om werknemers naar en van hun arbeidsplaatsen te vervoeren. Goedkopere tarieven Een deel van die lijnen werd ook aangelegd om goedkopere vrachttarieven te verkrijgen. Zowel in Twente als aan de andere kant van de grens ontstond de ene na de andere lokaalspoorweg of Nebenbahn, zoals de Duitsers die noemen. Niet naar Nordhorn Eén deel van Twente hing er een beetje bij. Het meest oostelijke deel bezat
nog niet zo'n lijn. Zo rond 1890 kwamen de eerste serieuze plannen ter tafel.
Een spoortje moest de plaatsen Oldenzaal, Denekamp en het Duitse Nordhorn
verbinden. Maar Nordhorn zat te slecht bij kas om dit plan te kunnen ondersteunen.
Doch de initiatiefnemers lieten zich niet uit het veld slaan en verzetten
de bakens. Het spoor kon immers best beginnen in Denekamp en dan via Oldenzaal
en Losser doorgetrokken worden naar Gronau.
Geen pretje De lijn was in hoofdzaak bedoeld voor het vervoer van arbeiders, van wie velen in bijvoorbeeld Losser woonden en werkten in het nabijgelegen Gronau. De reis ging, tot de tram kwam, meestal te voet. Zeker onder winterse omstandigheden was het geen pretje om eerst onder beroerde werkomstandigheden veertien tot zestien uur in de fabriek te moeten werken en dan nog eens één tot twee uur naar huis te moeten lopen. Oprichting Op 17 augustus 1896 kreeg het plan zijn vorm in de oprichting van de Nederlandsch-Westfaalsche
Stoomtram-Maatschappij (NWSM). Deze Naamloze Vennootschap bezat een maatschappelijk
kapitaal van 150.000 gulden en de aandelen kwamen in handen van textielfamilies,
gemeenten en regionale notabelen. Als stuwende en deskundige kracht was Abraham
Pabbruwe aangetrokken. Hij was tot die tijd ingenieur in dienst van de Geldersch-Overijsselsche
Lokaal Spoorwegmaatschappij (GOLS) die verscheidene lokaalspoorlijnen exploiteerde.
'Knip' in Oldenzaal Al tijdens de aanleg wijzigde de NWSM de plannen. De geplande rechtstreekse
verbinding tussen Gronau en Denekamp werd in Oldenzaal 'geknipt'. De kruising
van de spoorlijn Hengelo - Bentheim was waarschijnlijk te complex en dus ook
te duur. Er kwam een apart eindpunt voor de lijn uit Gronau ten zuiden van
het station Oldenzaal. De trams naar Denekamp vertrokken van het voorplein
van het hoofdstation de lijn Hengelo - Bentheim. |
|||||||